تحلیل بهسازی و بازسازی بافت فرسوده محله گلستان سبزوار به شیوه مشارکتی با استفاده از مدل swot

بافت فرسوده شهری در فرآیند زمانی طولانی شکل گرفته،به دلیل قدمت زیاد،فرسودگی مصالح ،ناکارآمدی در شبکه دسترسی،مشکلات بهداشتی و... زندگی در این مکانهاباعث افسردگی،اغتشاش،هرج و مرج،فقدان مشارکت اجتماعی،فقر اقتصادی،فرهنگی وسیاسی،عدم امنیت در یک کلام زندگی سالم شهری جریان ندارد.به دلیل نامرغوب بودن قیمت ملک در این بافتها و نیز سطح فرهنگ پایین حاکم بر محلات بافت محلات،انگیزه های سرمایه گزاری در آنها بسیار پایین است. با توجه به مشکلات و معظلاتی که ساکنین بافتها فرسوده را تهدید می کند،ضرورت بازسازی این بافت ها امر ظروری به نظر می رسد و با توجه به اهمیت محوری مشارکت مردم در بهسازی و بازسازی بافت فرسوده و تاریخی، در این رابطه در اولویت قراردادن مشارکت ساکنین این بافت های فرسوده از اهمیت و ضرورت خاصی برخوردار است. اهداف: هدف کلی: ارزیابی میزان مشارکت مردم،بخش دولتی،خصوصی در بهسازی و بازسازی بافت فرسوده محله گلستان شهر سبزوار. اهداف جزئی:ارزیابی محیط درونی و بیرونی -ارائه راهبردهای مطلوب و ارائه ی راهکارهای جهت جلب اعتماد مردم و افزایش مشارکت آنان در نتایج مربوط به بهسازی و بازسازی محله گلستان. روش تحقیق: توصیفی- استنباط، به لحاظ موضوعی: کاربردی، شیوه گردآوری داده ها:مطالعات کتابخانه ای و میدانی،استفاده از فرمول کوکران،حجم نمونه 85 نفر و تجزیه و تحلیل مدل swotمی باشد. شاخص ها و متغییرهای مورد استفاده : اجتماعی-اقتصادی(جنس،سن،میزان تحصیلات،شغل و محل تولد ،بعد خانوار،تعداد شاغلین،مدت سکونت ،میزان درآمد،نوع وسیله نقلیه)کالبدی(مساحت واحد مسکونی،عمر ابنیه،کیفیت واحد،مصالح اسکلت،عرض معبر،وضعیت پارکینگ)مشارکت در بهسازی و بازسازی(نوع فعالیت برای بهسازی،نحوه مشارکت ، نحوه عملکرد مدیریت شهری،نحوه اطلاع،نحوه ارتباط با مسئولین) محله گلستان سبزوار با وسعت 3/8 هکتار دارای جمعیتی765 نفر می باشد .محله نتوانسته است از عواملی که فرصت یا موقعیت ایجاد می کنند، بهره برداری نماید و یا از عواملی که موجب تهدید میگردند، دوری نماید. با ارائه راهکارهای مناسب می توان از نقاط قوت برای بهسازی وبازسازی بافت فرسوده استفاده نمود. ارائه راهبرد: استفاده از مصالح پایدار در بناها، ایجاد فضاهای آموزشی مورد نیاز، ایجاد فضای سبز ، تفریحی و ورزشی در محله، رفع کمبودهای خدمات بهداشتی درمانی مورد نیاز، رفع کمبودهای تاسیسات و تجهیزات شهری و ... در رابطه با محله ی گلستان شهر سبزوار، علیرغم توجه و عزم مدیران شهری در بهسازی و ساماندهی این محله، اجرای اینگونه طرح ها عملا با مشکل مواجه شده است.به نظر می رسد یکی از دلایل عمده ی عدم موفقیت اقدامات بهسازی، عدم مشارکت ساکنان آن باشد.لذا بررسی میزان تمایل مردم ساکن در این محله در تعیین نوع و اجرای طرح های نوسازی و بهسازی از اهمیت و ضرورت ویژه ای برخوردار می گردد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که محله ی مورد مطالعه با مشکلات عدیده ی کالبدی واجتماعی اقتصادی مواجه است.از مهمترین مسایل ومشکلات کالبدی می توان به فرسودگی واحدهای مسکونی, کمبود تاسیسات شهری , شبکه ی معابر ناکارآمد ,استفاده از مصالح غیر استاندارد یعنی آجر وچوب وخشت،سهم اندک شاغلان در سطوح اداری و تخصصی وسهم بالای مشاغل غیر رسمی از جمله دوره گردی ،دستفروشی ,کارگران ساده، , سطح سواد پایین , درآمد ماهیانه کم , رواج اعتیاد و بزه کاری جتماعی و ناهنجاری های رفتاری از مهمترین معضلات اجتماعی است که ساکنان محله با آن دست به گریبانند و بین مشارکت مردم و تعامل با سازمانهای اجرایی در نوسازی محله گلستان رابطه معنی داری وجود دارد، بین پایگاه اقتصادی – اجتماعی ساکنین با میزان (کیفیت) فرسودگی بافت رابطه معنی داری وجوددارد و همچنین بین عدم مشارک مردم و تعامل با سازمانهای اجرایی در نوسازی محله گلستان رابطه معنی داری وجود دارد. بر اساس یافته های این تحقیق عوامل موثر در فرسودگی محله را می توان به شرح زیر دسته بندی نمود:1-بعد حقوقی ، مدیریتی و قانونی 2-بعد اقتصادی- مالی 3_ بعد اجتماعی- جمعیتی پیشنهاد می شود با بازسازی به صورت منفرد توسط ساکنین باکمک مالی دولت در قالب اعطای تسهیلات با بهره کم و ایجاد دفتر خدمات بهسازی و نوسازی در این محله اقدام شود.از سوی حاکمیت (شامل؛دولت،شهرداری ها،سیستم بانکی و مالی) برای ایجاد انگیزه و توانمندسازی بخش غیر حاکمیت(ساکنان و مالکان بافت فرسوده، سازندگان و سرمایه گذاران) بسته حمایتی کامل و موثر تدارک دیده شود.